Onderzoekers zagen een onverwacht effect van suppletie op spierkracht bij mensen met chronische bronchitis en longemfyseem. Bij deze groep treedt vaak krachtsvermindering in armen en benen op. De onderzoekers zagen tot hun verbazing dat krachttraining in combinatie met suppletie van het aminozuur leucine, vitamine D en omega-3-vetzuren niet alleen de spierkracht toenemen maar ook depressie en angst afnemen.
Spierweefsel levert niet alleen fysieke kracht maar is ook te beschouwen als een orgaan. Het is betrokken bij eiwitopslag, regulatie van bloedsuiker, hormoonhuishouding en communicatie tussen de cellen.
Verlies van spiermassa kan al op jonge leeftijd beginnen door een inactieve leefstijl en voeding met te weinig onverzadigde vetzuren en eiwitten. Het verlies van spiermassa valt meestal niet op omdat dit wordt opgevuld met vet en bindweefsel en gaat vaak gepaard met gewichtstoename.
Een verblijf in het ziekenhuis
Naarmate we ouder worden, krijgen we meer te maken met spierverlies. Bij ouderen wordt spierverlies geassocieerd met botontkalking en verhoogde kans op vallen. Een tekort aan beweging en aan eiwitten in voeding zorgt ervoor dat iemand dagelijkse activiteiten niet meer kan uitvoeren.
Bewegingswetenschappers van het Maastricht UMC+ ontdekkten dat er al een aanzienlijk spiermassaverlies en krachtverlies (10%) optreedt na 5 dagen minimale inspanning. Na 14 dagen was het verlies aan spierkracht opgelopen tot 25%. Dat lijkt niet veel maar 10% krachtverlies kan er al voor zorgen dat ouderen de dagelijkse activiteiten niet meer kunnen uitvoeren. Een verblijf in het ziekenhuis gaat al snel ten koste van vitaliteit. Gezonde jonge mensen hebben dit tekort na 6 weken met goede voeding en beweging weer opgebouwd.
Naarmate we ouder worden, verandert onze hormoonhuishouding. Groeihormonen en testosteron, belangrijk voor spiergroei en herstel, nemen af. Langdurige stress zorgt onder invloed van het hormoon cortisol voor afbraak van spierweefsel. Insulineresistentie neemt toe met ouder worden en dat zorgt dat er minder aminozuren beschikbaar zijn voor eitwitsynthese.
Voedingsstoffen voor vitaliteit
De onderzoekers gebruikten een combinatie van omega-3 vetzuren, vitamine D en leucine om te onderzoeken of dit leidde tot meer spierkracht. Waarom deze combinatie?
Dagelijks beweging van minimaal 30 minuten in de buitenlucht is essentieel voor een goede gezondheid. Onder invloed van zonlicht op armen ene benen maken we vitamine D aan. De actieve vorm van vitamine D schakelt in de celkernen genen aan of uit en is onder andere betrokken bij goede botgezondheid en een gezonde immuunfunctie. Onderzoek naar suppletie van vitamine D3 bij vrouwen na de menopauze leidde bij een kwart tot meer spierkracht. Recent onderzoek lijkt ook te wijzen op de rol van vitamine D bij Covid-19.
Het aminozuur leucine speelt een belangrijke rol in de energiehuishouding van de cel. Tekort aan spiermassa gaat gepaard met minder mitochondriën, onze energiefabriekjes in de cel, en minder energieproducerende enzymen. Beide zijn essentieel voor de energieproductie.
Leucine is een essentieel aminozuur. Ons lichaam kan het niet zelf aanmaken en dus moeten we het opnemen via voeding. Vlees, zuivel, sojaproducten en peulvruchten zijn goede bronnen van leucine. Erwten, linzen en andere peulvruchten zijn goede leveranciers van essentiele aminozuren. Leucine is ook betrokken bij aanmaak van neurotransmitters en als zodanig ook essentieel voor de geestelijke gezondheid. En dat verklaart dan weer waarom in het onderzoek naar het leucine bij chronische bronchitis ook depressie en angst minder werd.
De onderzoekers willen nu de samenwerking tussen spieren en het brein of tussen de darm en het brein verder bestuderen om te achterhalen welke processen ten grondslag liggen aan de positieve effecten van deze voedingsstoffen.
